بررسی اهمیت زیست شناسی پایه دوازدهم
- نویسنده: هانیه رسولی
- بدون دیدگاه
- آموزش, تجربی
- بازدید: 57
فهرست مطالب
پایه دوازدهم ایستگاه پایانی قبل از کنکور است. میدانیم که مهمترین درس تخصصی برای دانشآموزان گروه تجربی، زیست شناسی است. بنابراین با بررسی اهمیت زیست شناسی پایه دوازدهم، تا حد زیادی به تسلط در مباحث این درس خواهید رسید و نقشه راه رسیدن به درصد بالا در کنکور سراسری را خواهید داشت. از آنجایی که در این سال همزمان با برگزاری کنکور سراسری، این افراد باید در امتحانات نهایی نیز شرکت نمایند، آشنایی با مباحث و بررسی اهمیت زیست شناسی پایه دوازدهم میتواند به نحوه برنامه ریزی مطالعاتی کمک زیادی کند.
معرفی کتاب زیست شناسی (۳)
کتاب زیست شناسی ۳ سومین کتاب زیست شناسی دوره دوم متوسطه است که برای پایه دوازدهم رشته علوم تجربی تألیف و چاپ شده است. این کتاب ابتدا به معرفی سازوکارهای مولکولی ذخیره و انتقال اطلاعات در یاخته میپردازد به دنبال آن چگونگی جریان اطلاعات در یاخته و نسلها و در آخر در مورد تغییر در اطلاعات مباحثی را مطرح میکند. بخش دیگری از کتاب به شارش انرژی در موجودات زنده میپردازد که در آن دانشآموزان با دو مبحث از ماده به انرژی (تنفس سلولی) و از انرژی به ماده (فتوسنتز) آشنا خواهند شد. در قسمتی از کتاب به فناوریهای نوین زیستی به ویژه مهندسی ژنتیک مهندسی بافت و پروتئین پرداخته شده است و ضمن اشاره به پایههای زیست فناوری در مورد استفاده از این فناوریها مباحثی مطرح شده است. در انتهای کتاب بخشی به رفتارهای جانوران در موقعیتهای مختلف و سازوکارهای مربوط به آنها اختصاص یافته است.
مباحث زیست شناسی پایه دوازدهم
برای بررسی اهمیت زیست شناسی پایه دوازدهم لازم است با مباحث آن به طور کامل آشنا شوید. کتاب زیست شناسی دوازدهم بیشتر بر مبحث ژنتیک و وراثت تمرکز میکند. این کتاب شامل 8 فصل و در مجموع 23 گفتار است که در ادامه به معرفی هر یک میپردازیم.
فصل اول: مولکولهای اطلاعاتی
این فصل به معرفی ژن و ملکولهای مرتبط با آن یعنی DNA و RNA میپردازد و شامل 3 گفتار است:
گفتار 1– نوکلئیک اسیدها: به بررسی عامل اصلی انتقال صفات وراثتی یعنی مولکول DNA و وظایف، و نحوه عملکرد و همچنین ساختار نوکلئیک اسیدها و دنا و … میپردازد. در ادامه نیز معرفی رنا (RNA) و انواع آن، تعریف ژن ارائه میشود.
گفتار 2– همانندسازی DNA: انواع روشهای همانندسازی، عوامل و مراحل همانندسازی، عملکرد آنزیمهای دنابسپاراز، همانند سازی پروکاریوتها و یوکاریوتها و … از موضوعات مهم این گفتار هستند.
گفتار 3– پروتیینها: در گفتار پایانی این فصل نیز ساختار آمینواسیدها، ساختار پروتیینها، ساختار آنزیمها و نقش و عملکرد هر یک توضیح داده میشود.
فصل دوم: جریان اطلاعات در یاخته
مراحل ساخت پروتئین و عوامل موثر در این فرآیند از موضوعات اصلی مطرح شده در این فصل است. دقت کنید که مباحث مطرح شده در فصل دوم ارتباط زیادی به مطالب پیشین دارد.
گفتار 1- رونویسی: ارتباط بین نوکلئوتیدهای ژن و آمینواسیدهای پلیپپتید، نقش دنا و رنا در رونویسی، آنزیمهای تسهیل کننده و مراحل رونویسی در این گفتار مطرح می شوند.
گفتار 2– به سوی پروتیین: بعد از رونویسی نوبت مرحله تبدیل زبان نوکلئیک اسیدی به زبان پلیپپتیدی است. در ادامه عوامل لازم در ترجمه، ساختار رنای ناقل، ساختار رناتن و مراحل پروتیین سازی نیز در ادامه مطرح میشود.
گفتار 3 – تنظیم بیان ژن
فصل سوم: انتقال اطلاعات در نسلها
این فصل به معرفی عوامل و چگونگی انتقال اطلاعات در نسلها یا همان وراثت میپردازد.
گفتار 1– مفاهیم پایه: صفت، ژن، انواع گروههای خونی و … در این گفتار تعریف میشوند.
گفتار 2– انواع صفات: صفات در دو دسته قرار میگیرند، صفات مستقل از جنس، صفات وابسته به جنس. در این گفتار این دو نوع و همچنین سایر انواع دسته بندی صفات معرفی میشوند.
فصل چهارم: تغییرات در اطلاعات وراثتی
این فصل در سه گفتار به بررسی عوامل تغییر در اطلاعات وراثتی میپردازد.
گفتار 1– تغییر در ماده وراثتی جانداران: چگونگی رخ داد تغییر در ماده وراثتی، انواع جهش و علل بروز آن در گفتار اول فصل بررسی میشوند.
گفتار 2– تغییر در جمعیت
گفتار 3– تغییر در گونهها
فصل پنجم: از ماده به انرژی
این فصل به بررسی فرآیند آزادسازی انرژی از مواد غذایی در بدن میپردازد.
گفتار 1– تأمین انرژی: مفاهیمی چون تنفس یاختهای، ATP مولکول پرانرژی، قندکافت و … در این بخش تعریف میشوند.
گفتار 2– اکسایش بیشتر: چرخه کربس و فرآیند تشکیل ATP بیشتر در تنفس یاختهای به تفصیل در این گفتار بررسی میشوند.
گفتار 3– زیستن مستقل از اکسیژن: این گفتار به معرفی فرآیندهای تأمین انرژی که به اکسیژن نیاز ندارند میپردازد.
فصل ششم: از انرژی به ماده
فصل ششم به بررسی منشأ انرژی خیره شده در مواد غذایی مانند گلوکز میپردازد.
گفتار 1– فتوسنتز، تبدیل انرژی نور به انرژی شیمیایی: فتوسنتز چگونه نور را به انرژی شیمیایی تبدیل میکند؟ ساختار برگهایی که فتوسنتز در آنها انجام میشود گونه است؟ سامانههای فتوسیستم چیست؟ در این گفتار به این پرسشها پاسخ داده میشود.
گفتار 2– واکنشهای فتوسنتزی: در این گفتار انواع واکنش فتوسنتزی، یعنی واکنشهای وابسته به نور و واکنشهای مستقل از نور تعریف و بررسی میشوند.
گفتار 3 – فتوسنتز در شرایط دشوار
فصل هفتم: فناوری های نوین زیستی
در این فصل به تاثیر و نقش زیست شناسی و فناوریهای زیستی در بهبود زندگی انسان و محیط زیست میپردازد.
گفتار 1– زیست فناوری و مهندسی ژنتیک
گفتار 2– فناوری مهندسی پروتیین و بافت
گفتار 3– کاربردهای زیست فناوری
فصل هشتم: رفتارهای جانوران
آخرین فصل از مباحث زیست دوازدهم به طور اختصاصی به رفتارهای جانوران، مانند نوع تولید مثل حشرهها، یا نحوه مهاجرت و نوع تغذیه جانوران میپردازد.
گفتار 1– اساس رفتار: بررسی علت انجام رفتارها در حیوانات در این گفتار انجام میشود. (رفتار غریزی، یادگیری، خوگیری و… )
گفتار 2– انتخاب طبیعی و رفتار: مواردی مانند تولید مثل و رفتار جنسی حیوانات، نحوه غذایابی، قلمروخواهی، مهاجرت و… در این گفتار بررسی میشوند.
گفتار 3_ ارتباط و زندگی گروهی: به بررسی ارتباط بین جانوران و زندگی گروهی میپردازد.
بودجه بندی زیست شناسی کنکور پایه دوازدهم
در بررسی اهمیت زیست شناسی پایه دوازدهم باید بدانید که زیستشناسی پایه دوازدهم شامل 8 فصل است که 32 درصد از سوالات زیست کنکور را شامل میشود. با این درصد تعداد سوالات زیست کنکور پایه دوازدهم، حدود 16 تست است.
در جدول زیر به بودجه بندی زیست دوازدهم در کنکورهای سراسری چند سال اخیر پرداخته شده است تا شما را در نحوه مطالعه زیست در کنکور کمک کند.
بودجه بندی زیست کنکور |
سال 1400 |
سال 1401 |
سال 1402 |
---|---|---|---|
ملکولهای اطلاعاتی |
2 |
2 |
2 |
جریان اطلاعات در یاخته |
3 |
3 |
3 |
انتقال اطلاعات در نسلها |
3 |
5 |
3 |
تغییر در اطلاعات وراثتی |
2 |
2 |
2 |
از ماده به انرژی |
1 |
2 |
1 |
از انرژی به ماده |
2 |
3 |
2 |
فناوریهای نوین زیستی |
1 |
1 |
1 |
رفتارهای جانوری |
2 |
1 |
1 |
ترکیبی |
0 |
8 |
0 |
فصلهای مهم زیست شناسی پایه دوازدهم
در بررسی اهمیت زیست شناسی پایه دوازدهم یادآوری میشود که مطالعه و یادگیری تمام فصول لازم و ضروری است و مانند کتب زیست (۱و۲) هیچ بخش قابل حذف کردن نیست. با این وجود اهمیت برخی فصول بیشتر است که لازم میدانیم روی این فصول وقت و انرژی بیشتری بگذارید. فصلهای مهم زیست دوازدهم عبارتند از فصل 1، 2 و فصل 5 تا 8 زیست دوازدهم که از این فصل ها به طور میانگین حدودا تعداد 11 تست طرح میشود.
نکته بسیار مهمی که در روش مطالعه زیست شناسی دوازدهم تجربی باید به آن اشاره کرد، تفاوت نحوه مطالعه زیست شناسی دوازدهم تجربی برای هر فصل است. برخی فصول نیازمند زمان مطالعاتی و تمرکز بیشتر هستند بنابراین بهتر است با توجه به اهمیت هر فصل زمان لازم را به آن اختصاص دهید.
فصلهای ۷،۸ و گفتارهای ۲ و۳ فصل ۴ بیشتر مفاهیم حفظی را در برگرفتهاند. فصلهای 1، 2، 5، 6 و گفتار اول فصل ۴ مفهومی هستند و باید درک کامل و درستی از آنها پیدا کنید. فصلهای مفهومی نیاز به زمان بیشتری برای مطالعه دارند و لازم است تمرینهای بیشتری را حل کرد تا تسلط کافی را به دست آورد. این موضوع میتواند در هنگام برنامه ریزی به شما کمک کند تا بتوانید زمان خود را به درستی مدیریت کنید.
نتیجه گیری
برای تسلط در زیست شناسی باید به طور دقیق به بررسی اهمیت زیست شناسی پایه دوازدهم پرداخت. دراین مقاله مباحث این کتاب، بودجه بندی سوالات آن در کنکور و مباحث مهم به طور کامل بررسی شدند. آخرین مانع برای موفقیت یک دانشآموز تجربی در کنکور تجربی نظام جدید، کتاب زیست شناسی دوازدهم هست که مثل هر مانع دیگری، با پشتکار و برنامه ریزی میتوان آن را از میان برداشت و به موفقیت و کسب نتیجه مطلوب رسید.
درباره هانیه رسولی
هانیه رسولی هستم، مدرس و مولف زیــست شناسے. آموختن شوقِ زندگی من است. اینجام تا با قلم و بیانی متفاوت، یادگیری زیست رو واست راحت و دلنشین کنم و برای رسیدن به اهدافت یادگیری زیست رو متفاوت تجربه کنی.
نوشتههای بیشتر از هانیه رسولی
دیدگاهتان را بنویسید