المپیاد شیمی 1404
- نویسنده: تحریریه کهکشان
- بدون دیدگاه
- بازدید: 0
فهرست مطالب
راهنمای جامع المپیاد شیمی
اولین دورهی المپیاد شیمی در کشور چکواسلواکی در سال ۱۹۶۸ میلادی برگزار شد. ۲۱ سال بعد، در سال ۱۳۷۰ اولین دوره المپیاد شیمی در ایران به صورت یک مرحلهای و با ۱۵ سؤال تشریحی برگزار شد.
دورهی دوم شامل ۶۰ پرسش چهارگزینهای و ۶ مسئله تشریحی، در سال ۱۳۷۱ برگزار شد و با استقبال دانشآموزان، این المپیاد از دوره هشتم تا به امروز به صورت دو مرحلهای برگزار میشود. تا دوره بیست و یکم، مرحله اول شامل ۶۰ پرسش چهارگزینهای و مرحله دوم شامل ۴۹ پرسش چهارگزینهای و ۷ تا ۱۰ مسأله تشریحی بود.
از دوره بیست و دوم با تغییر ساختار باشگاه دانشپژوهان جوان، المپیاد شیمی نیز با تغییراتی همراه بود. پس از بینظمیها و تغییرات گوناگون، از دوره بیست و پنجم علاوه بر افزایش منابع مرحله اول و دوم، تعداد سؤالات و زمان آن نیز به ثبات نسبی رسیده است تا این المپیاد پرطرفدار در میان دانشآموزان، بتواند یک محک فوقالعاده برای دانش شیمی آنها باشد.
روش ثبتنام و شرکت در المپیاد
بخشنامه برگزاری و ثبتنام اواخر پاییز هر سال به تمام مدارس کشور ارسال میشود. دانشآموزان دهم و یازدهم پس از اعلام مدرسه، به صورت اینترنتی در آزمون ثبتنام میکنند. چند روز پس از ثبتنام، بخش پرداخت هزینهی آزمون در سایت فعال میشود.
حدود یک هفته قبل از آزمون، کارتهای ورود به جلسه صادر میگردد. دانشآموزان پس از دریافت کارت ورود به جلسه، در تاریخ مشخص به حوزهی تعیین شده مراجعه کرده و به صورت انفرادی در المپیادهای مورد نظر شرکت میکنند.
مراحل برگزاری المپیاد شیمی
المپیاد شیمی همچون المپیادهای دیگر، در مراحل گوناگون برگزار میشود. در ادامه به نوع سؤالات هر مرحله از المپیاد شیمی پرداختهایم.
مرحله اول
این مرحله در پاییز یا ابتدا زمستان هر سال برگزار خواهد شد. سؤالات آزمون مرحله اول در سالهای مختلف تغییراتی داشته است، اما به طور متوسط شامل ۵۰ سؤال تستی است.
برای قبولی در این مرحله تسلط به کتب شیمی دبیرستان و مباحث شیمی عمومی ضروری است. در این آزمون بین ۵ تا ۱۰ درصد شرکتکنندگان پذیرفته میشوند که در سالهای مختلف حدود ۱۰۰۰ نفر بوده است.
مرحله دوم
در اردیبهشت ماه هر سال آزمون مرحله دوم برگزار میشود. پیشتر سؤالات مرحله دوم به صورت تستی و تشریحی برگزار میشد، اما در سالهای اخیر، مرحله دوم نیز هماهنند مرحله اول فقط شامل سؤالات تستی بوده است.
تسلط کامل بر مباحث درسی و شیمی عمومی و همچنین قدرت حل سؤالات تحلیلی و محاسباتی در زمان مناسب برای این مرحله لازم است. در این آزمون حدود ۴۰ نفر پذیرفته میشوند.
مرحله سوم
دانشآموزان قبول شده در مرحله دوم در یک دوره ۶ تا ۸ هفتهای در تابستان همان سال در دو بخش تئوری و عملی در موضوعات مختلف شیمی آموزش میبینند. هدف این است که در این دوره دانشپژوهان با مباحث مقدماتی شیمی آلی، شیمی تجزیه، شیمی فیزیک و شیمی معدنی آشنا شوند.
همچنین آنها باید بتوانند آزمایشهای شیمی عمومی را انجام دهند. در نهایت با توجه به نمرات آزمونهای میان دوره و پایان دوره به ۸ نفر برتر مدال طلا و به مابقی شرکت کنندگان مدالهای نقره و برنز اهدا میشود. دورهی تابستانی معمولاً به صورت متمرکز و حضوری در یکی از دانشگاههای تهران برگزار میشود و هیچ هزینهای برای دانشآموزان ندارد.
مرحله چهارم
در مرحله چهارم دارندگان مدال طلا به مدت ۳ تا ۶ ماه در باشگاه دانش پژوهان جوان آموزش میبینند و پس از امتحانات انتخابی تیم، ۴ نفر از آنان به عنوان تیم ایران در المپیاد جهانی شیمی اعزام خواهند شد. تیم چهار نفره ایران در تابستان سال بعد به مسابقات جهانی اعزام شده و با دیگر کشورها به رقابت میپردازد.
منابع المپیاد شیمی از مقدمات تا مدال کشوری
منابع المپیاد شیمی به سه دسته تقسیم میشوند:
- منابع درسی
- منابع مطالعاتی و آموزشی
- منابع حل مسأله
دستهی اول شامل کتابهای دورهی دبیرستان یا کتابهای شیمی عمومی است که به طور کلی و پایهای مباحث ساختار اتم، خواص تناوبی، پیوندهای یونی و کووالانسی، شیمی آلی، استوکیومتری، ترمودینامیک، محلولها، سینتیک، تعادل، اسید و باز و الکتروشیمی را در بر میگیرد.
منابع مطالعاتی و آموزشی:
میتوانید از کتابهای شیمی عمومی مورتیمر و شیمی عمومی سیلبربرگ استفاده کنید. کتابهایی مانند شیمی آلی موریسون و بوید، شیمی آلی مارتین و کتابهای حل مسئله شیمی انتشارات فاطمی مناسب هستند.
مطالعه کتابهای شیمی فیزیک اتکینز و یا دیل را توصیه میکنیم. همچنین کتابهای شیمی معدنی شرایور و اتکینز، شیمی تجزیه اسکوگ و کتاب تجزیه کیفی و کمی از انتشارات خوشخوان منابع خوبی هستند.
برای حل مسئله نیز میتوانید از سؤالات المپیاد شیمی ایران سالهای پیش و جزوات باشگاه دانشپژوهان جوان استفاده نمایید. در حل مسائل المپیاد شیمی به خصوص در مرحله اول و دوم، سرعت عمل و تمرکز کافی نیاز است و این توانایی به جز با حل سؤالات فراوان به دست نمیآید.
بنابراین اگر منابع خوبی را مطالعه کردهاید، اما از حل سؤالات زیاد غافل شدهاید، حتماً زودتر به سراغ کتابهای این دسته بروید.
اهداف المپیاد شیمی
- شناسایی دانشآموزان مستعد در بخشهای مختلف شیمی و حمایت از آنان در جهت شکوفایی
- بررسی سطح علمی شیمی در ایران و مقایسه آن با سایر کشورها
- ایجاد نشاط علمی و فضای مثبت رقابتی با حضور دانشآموزان علاقهمند
- ایجاد تحول و پویایی در دانشآموزان کوشا و دبیران با انگیزه
- تقویت قدرت استدلال، تفکر و حل مسأله در دانشآموزان
- افزایش اعتماد به نفس دانشآموزان که آینده جامعه دانشگاهی کشور خواهند بود
- آمادگی بیشتر دانشآموزان از جهت میزان مطالعه و استدلال تجربی در رشتههای مرتبط با شیمی در دانشگاه
امتیازات کسب مدال در المپیاد شیمی
المپیاد شیمی تنها رشتهای است که پس از کسب مدال در آن (بچههای تجربی یا ریاضی) میتوانند در هر رشتهی دلخواه در دانشگاه از مزایای آن استفاده کنند، خواه این رشته مهندسی برق و شیمی و پلیمر باشد، خواه پزشکی و دندانپزشکی و حقوق و هنرهای تجسمی.
شیمی به تمام علوم و تمام علوم به شیمی وابسته هستند و بنابراین طلاهای شیمی میتوانند در هر رشته و دانشگاه دلخواه به تحصیل بپردازند.
دیدگاهتان را بنویسید